Ruzie en conflicten 

Je bent niet je gedachten of je emoties, maar je hebt ze. Als je bewust wordt hiervan, ontstaat er een keuze. Op ieder moment van de dag heb je keer op keer de keuze om boos te worden, of om bewust te reageren.

Bewust reageren begint bij het herkennen wanneer je geraakt wordt en wanneer je in je verdedigingsmechanisme schiet. Een verdedigingsmechanisme uit zich in boos worden, geïrriteerd raken, je hulpeloos voelen, uit verbinding gaan. Als dit mechanisme in werking gezet wordt, uit zich dit altijd in je lichaam. De lichaamsthermometer helpt je om te achterhalen wanneer je getriggerd bent.

We gaan hierover een oefening doen.

Stap 1: leren herkennen bij jezelf: de lichaamsthermometer (bijlage: lichaamsthermometer).

Stap 2: jullie dynamiek in kaart brengen d.m.v. de interactiecirkel (bijlage: interactiecirkel).

De drie dynamieken (dialogen uit EFT):

Dynamiek 1. Zoek de boef: aanvallen – aanvallen
Kenmerken:
– je beschuldigt elkaar;
– jullie verzuipen in de inhoud van de discussie;
– de voornaamste emotie lijkt boosheid te zijn.

Dynamiek 2. De protestpolka: aanvallen en terugtrekken
Kenmerken:
– kritiek spuien;
– controleren;
– klagen-vermijden;
– verdedigen en muur optrekken;
– ieder probeert op een andere manier de relatie te beschermen (de één wil praten en de ander juist niet);
– gevoelens en behoeftes zijn verborgen.

3.Dynamiek 3. Verstijf & Vlucht: terugtrekken-terugtrekken
Kenmerken:
– wederzijds terugtrekken (hopeloos en hulpeloos);
– meestal na de langdurige protestpolka fase (hopeloosheid, geen seks, geen aanraking, vreemden voor elkaar);
– ijzige leegte en deprimerend.

Voor bovenstaande dynamieken gebruiken we ook wel de metafoor van ‘de Chimpansee en de Schildpad’.

Welk type ben jij en hoe werkt dat binnen jullie relatie?

Als jij een chimpansee type bent en je voelt je niet gezien, gehoord of begrepen, dan zul je waarschijnlijk om aandacht vragen, klagen en/ of vitten. Je gaat aan je partner trekken, heel veel praten en uitleggen, je gelijk willen halen, verwijten, claimen, contact opeisen en kritisch zijn.

Als je een schildpad type bent en je voelt je niet gehoord, gezien of begrepen, dan zul je waarschijnlijk eerst jezelf verdedigen, maar bij teveel spanning doe je het volgende:

– jij trekt je terug om de harmonie te bewaren;
– je ontwijkt conflicten;
– je stelt het gesprek uit;
– je gaat ervandoor;
– je probeert de situatie te sussen;
– je gaat alles relativeren.

Je klapt dicht door stress en door de vragen en de aandacht van de ander en je kunt niet makkelijk over emoties praten (en soms ook niet voelen).

Zowel de chimpansee als de schildpad doen op hun manier hun best voor de relatie. De chimpansee probeert de verbinding te herstellen. Alleen werkt de manier waarop ze dat doen meestal niet. De schildpadden proberen, door zich af te sluiten, ervoor te zorgen dat de situatie niet nog verder escaleert.

De drie meest voorkomende relatiepatronen:

• Twee chimpansees; beiden proberen het contact te herstellen, maar gebruiken daarbij zoveel verwijten dat het een patroon wordt van verwijten en verdedigen. Ze horen elkaar niet en luisteren niet meer naar elkaar.
• Een chimpansee en een schildpad; de ene partner vraagt aandacht en zoekt toenadering en de ander trekt zich terug.
• Twee schildpadden; beide partners hebben zich teruggetrokken en niemand probeert het contact nog te herstellen (het gaat vanzelf wel weer over).

In welk relatiepatroon zitten jullie?

Het geeft duidelijkheid en houvast, als je samen met je partner uitzoekt welk patroon jullie herkennen en wat het gedrag van de ander eigenlijk betekent.

Dat de verwijten die je chimpansee-partner maakt, éigenlijk betekent dat je partner bevestiging zoekt of hij nog wel belangrijk voor je is. Of dat het terugtrekken van je schildpad-partner geen persoonlijke afwijzing is, maar een beschermingsmechanisme.

Dit betekent voor de chimpansee:

Jouw uitdaging is om eerst te kalmeren en dan rustig te vertellen wat je voelt en wat je behoeftes zijn. Dus niet als je nog vol in de stress zit, want dan is de kans groot dat je partner getriggerd wordt door jouw emotionele reactie!

Dit betekent voor de schildpad:

Jouw uitdaging is om je uit te spreken en met je partner in contact te blijven. Als dat niet lukt, geef dat dan aan. Vraag om een time-out om te kalmeren en als de stress gezakt is, ga dan weer in contact met je partner.

Zo leren jullie samen stapje voor stapje hoe je de verbinding behoudt en/of herstelt op een manier die wél werkt.