Dit hoofdstuk gaat over het herkennen en doorbreken van mogelijke negatieve patronen in je relatie. Je krijgt inzicht in de patronen en dynamieken die jullie samen ontwikkeld hebben en leren nieuwe vaardigheden om deze te doorbreken.
In het filmpje dat hierna komt, zie je hoe we als kleine baby afhankelijk zijn van de aandacht van onze ouders en de mensen die voor ons zorgen. Door het ontbreken van contact door de moeder, zien we dat de baby in eerste instantie alles doet om dat weer te herstellen. Maar als er geen reactie komt, gaat de baby na een tijdje iets anders doen om de liefde en aandacht van de moeder te krijgen. Dit is een mooi voorbeeld om te zien hoe trauma’s kunnen ontstaan in de kindertijd.
Het gaat er niet om dat jij jouw ouders de schuld geeft van wat je hebt gemist. Ze hebben jou gegeven wat ze op dat moment te geven hadden. Dat is helaas niet altijd wat we nodig hadden. Hoe geweldig sommige ouders ook zijn, niemand is perfect. Jij ook niet. En dat is oké.
Er is geen uitzondering; iedereen heeft in meer of mindere mate een trauma. En een trauma is niet de gebeurtenis zelf, maar wat het van binnen met je gedaan heeft (emoties, overtuigingen).
Wat we als kind zijn gaan doen of laten om de liefde, aandacht en goedkeuring van onze ouders te krijgen, herhalen we later op een vergelijkbare manier in relaties.
Het is daarom belangrijk om je als volwassene af te vragen, wat jij bent gaan ‘doen of laten’ om de liefde en aandacht van je ouders te vragen.
En is dit wat jij jezelf aangeleerd hebt en mogelijk nu nog toepast in jouw leven als volwassene en in jouw relatie(s).
Door je bewust te worden van wat jij doet als het lastig wordt, kun je namelijk gaan leren iets anders te doen. Dat is een proces en het kost tijd. Hou er rekening mee dat het niet in een keer lukt en geef jezelf daar de tijd voor. Neem je partner mee in jouw proces door erover te delen.
Wat we dan doen is verschillend. Een mooie metafoor is die van de schildpad en de chimpansee.
Ben jij een schildpad en trek jij je dan steeds meer terug?
Of ga je juist in de aanval en wil je een reactie van de ander?
Het is goed om je te realiseren dat conflicten in vrijwel alle gevallen gaan over de angst voor verlies van verbinding. We willen dus hetzelfde maar verdrietig genoeg, versterkt onze overlevingsstrategie de reactie die we op elkaar hebben.
Door je dit te realiseren, kun je gaan oefenen om op die momenten jouw gedrag te optimaliseren.
Las een pauze in als je de emotionele temperatuur voelt oplopen. Reageer niet meteen. Tel tot 100 en voel alleen maar wat het met je doet. Als de reactie heftig voelt, kun je er vanuit gaan dat het oud zeer bij je heeft geraakt. Wat er is gebeurd tussen jou en jouw partner, is waarschijnlijk niet zo heftig als de boosheid, angst, machteloosheid of het verdriet dat je nu voelt. Het is slechts een trigger die oud zeer heeft geraakt. De heftige reactie die je van plan was te geven, hoort dus niet bij de huidige situatie, maar bij een andere (waar jouw partner zeer waarschijnlijk niets mee te maken heeft).
Die oude pijn is iets waar je zelf aan mag werken. Je kunt daar de ander niet de schuld van geven. Wel kun je die pijn delen op een later moment, zodat je partner er rekening mee kan houden. Maar jouw partner kan nooit verantwoordelijk worden gehouden voor het dragen of oplossen ervan.
Spreek met elkaar af dat je even ruimte nodig hebt (om te voelen wat er bij jou geraakt wordt), omdat je niet wil dat het escaleert en je dingen gaat zeggen of doen waar je later spijt van krijgt. Zo zorg je dat jullie binnen de Window of Tolerance blijven, of er weer in komen zodat gesprekken op een constructieve manier gevoerd kunnen worden die niet schadelijk zijn voor jullie relatie.
Spreek af dat je er binnen 24 uur op terugkomt en hou je hieraan. Zet het desnoods in je agenda. Ga als de heftigheid weer gezakt is met elkaar om de tafel en deel wat er gebeurde en wat het met je deed of nog steeds doet. Je kunt hiervoor de XYZ-methode gebruiken.
Er zullen vast nog momenten zijn waarop het mis gaat. Dat is niet erg. Blijf het gewoon proberen. Je kunt het zien als het trainen van een spier. Hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het zal gaan. Met conflicten en het niet eens zijn met elkaar is niets mis, mits je dat doet op een manier waarbij je in verbinding blijft, of de verbinding weer herstelt. En door erover te praten en te delen wat iets met je doet, zal de verbinding in jullie relatie juist toenemen.
En als trauma (uit de kindertijd) in de weg zit, is het goed om er zelf met iemand aan te werken die zich daarin gespecialiseerd heeft. Bekritiseer jezelf vooral niet als het je nog niet lukt om dit achter je te laten.
Jonge kinderen hebben nog geen analytisch denkvermogen. Dit heeft tot gevolg dat trauma uit de kinderjaren voor emotioneel onvolwassen stukken zorgt. Dit kun je daarom niet alleen met het denkvermogen van een volwassene benaderen en verwerken, zo werkt het brein simpelweg niet. Het heeft een andere benadering nodig om dat te verwerken.
Ook later trauma heeft extra aandacht nodig om het te kunnen verwerken en er vrij van te worden. Neem contact met ons op als je hier hulp bij kunt gebruiken.